Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΧΡΟΝΟΣ…….

 του Γιώργου Καπόπουλου

 (από την εφημερίδα "ΗΜΕΡΗΣΙΑ", 10/10/2012)

«Μακροπρόθεσμα όλοι θα έχουμε πεθάνει» («In the long run we are all dead»), ήταν η απάντηση του Κέινς στους συντηρητικούς οικονομολόγους στις αρχές της δεκαετίας του '30. Με άλλα λόγια, η παράμετρος του χρόνου έχει αποφασιστική σημασία, καθώς συναρτάται με τις αντοχές της κοινωνίας και την πολιτική σταθερότητα και ομαλότητα, όταν πρόκειται για την εφαρμογή συνταγών που παράγουν ύφεση και ανεργία.

Στην Αθήνα χθες η Μέρκελ είπε με καθυστέρηση το αυτονόητο, ότι η Γερμανία εξάγει στις χώρες της Ευρωζώνης το 40% των συνολικών εξαγωγών της και ότι η παρατεταμένη ύφεση, ανεργία και αποσταθεροποίηση απειλούν τα ζωτικά συμφέροντα της Γερμανίας.

Η στροφή έχει αρχίσει, το πρόβλημα είναι ο χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσής της. Για τη γερμανική πλευρά ο ορίζοντας είναι οι εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2013. Μέχρι τότε, το Βερολίνο θα κάνει ό,τι μπορεί για να μην καταρρεύσουν οι χώρες του Νότου, αλλά δεν μπορεί να διαχειρισθεί ριζοσπαστικά μέτρα όπως η τραπεζική ένωση, η εγγύηση των καταθέσεων, το ευρω-ομόλογο και κάποια δόση ελεγχόμενου πληθωρισμού, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη.

Η Αγκ. Μέρκελ μπορεί με την πυρετώδη κινητοποίησή της να αποφύγει τη σύμπηξη ενός Μετώπου του Νότου, αλλά θα πρόκειται για μια συμφωνία κορυφής.

Στην Ελλάδα οι αντοχές της κοινωνίας έχουν εξαντληθεί, στην Ισπανία απειλείται η εθνική ενότητα της χώρας, με την Καταλονία να «φλερτάρει» με απόσχιση, στην Ιταλία είναι άγνωστο τι θα προκύψει μετά τις εκλογές της Ανοιξης, αλλά η μεγάλη εκκρεμότητα-ωρολογιακή βόμβα που υπάρχει λέγεται Γαλλία: Ο Φ. Ολάντ παίζει με τη φωτιά μιας γενικευμένης κοινωνικής εξέγερσης, καθώς η εφαρμογή των πρωτοφανών για τη χώρα περικοπών που προώθησε, μπορεί να πυροδοτήσει εξέγερση ανάλογη με αυτήν που παρέλυσε τη χώρα στα τέλη του 1995.

Η γερμανική πολιτική ατζέντα μάς οδηγεί σε ένα δωδεκάμηνο θρίλερ, όπου η θωράκιση του Νότου θα είναι εύθραυστη απέναντι στις Αγορές, με τον φόβο η κοινωνική δυσαρέσκεια να πάρει μορφή πολιτικής εξέγερσης ανά πάσα στιγμή.

Ο χρόνος πιέζει δραματικά, αλλά καλύτερο σενάριο δεν υπάρχει: Η Μέρκελ έχει εξαντλήσει τις δυνατότητες ρεαλιστικής προσαρμογής και περαιτέρω βήματα θα οδηγήσουν σε σοβαρή εσωτερική πολιτική κρίση.

Στα παραπάνω υπάρχουν δυό άγνωστες παράμετροι: Το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ και η αντίδραση του Ομπάμα σε περίπτωση επανεκλογής του.

Για την Ουάσιγκτον το παιχνίδι καθυστέρησης που παίζει το Βερολίνο δεν θέτει μόνο σε κίνδυνο την εύθραυστη ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας, αλλά αμφισβητεί ευθέως τον ηγετικό ρόλο των ΗΠΑ στη Διατλαντική Σχέση.

Χωρίς την εμπλοκή τους στις ευρωπαϊκές ισορροπίες, οι ΗΠΑ χάνουν το μεγαλύτερο κομμάτι της ισχύος και του κύρους τους ως Παγκόσμιας Δύναμης, είναι σε αδύνατη θέση τόσο απέναντι στην Κίνα όσο και την Ρωσία, και δεν μπορούν να διανοηθούν οποιαδήποτε σοβαρή πολιτική και πολύ περισσότερο στρατιωτική εμπλοκή στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Με δυό λόγια, στις αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου κρίνεται σε μεγάλο βαθμό το μέλλον των εξελίξεων στην Ευρωζώνη. Στον ίδιο βαθμό που η επανεκλογή του Ουίλσον το 1916 έκρινε την έκβαση του Α' Παγκοσμίου Πολέμου και η τρίτη θητεία του Ρούζβελτ μετά τις εκλογές του 1940 την έκβαση του Β' Παγκοσμίου.

Η Ευρωζώνη περιμένει την επανεκλογή Ομπάμα, όπως το 1918 περίμενε τους ξεκούραστους στρατιώτες του στρατηγού Πέρσιγκ και το 1944 τις στρατιές του Αϊζενχάουερ.