Άρθρο του Δημήτρη Κατσούλη
Συνήθως η διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών
δίνει το έναυσμα για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στα πολιτικά δρώμενα της
Αυτοδιοίκησης. Μετά από τις εκλογές και όσο απομακρυνόμαστε από αυτές οι
περισσότεροι γυρίζουν στον καναπέ και αρκούνται στην επιδοκιμασία, την
αποδοκιμασία της δημοτικής ή περιφερειακής πολιτικής και σε κάθε περίπτωση στην
παθητική ουδετερότητα και αδιαφορία έως να ξανάρθουν πάλι οι εκλογές. Όταν
λειτουργούσε το κομματικό σύστημα- τις τελευταίες δύο δεκαετίες όλο και πιο
σπάνια- υπήρχαν και τα κομματικά στελέχη που επίσης επιζητούσαν ρόλους. Τώρα
όμως το κομματικό σύστημα όχι απλώς
απαξιώθηκε αλλά κατέρρευσε. Αυτό σε συνδυασμό με την γενικότερη παθητικότητα
της κοινωνίας επιτείνει την αποχή των πολιτών και αφήνει «μόνους» τους αιρετούς
να διαμορφώνουν και να ασκούν την «αυτοδιοικητική πολιτική», πολλές φορές
μακριά από τα μάτια της τοπικής κοινωνίας την οποία θυμούνται μόνο όταν
χρειάζεται να «νομιμοποιήσουν» τις επιλογές τους.
Αυτή η πεπατημένη όχι μόνο δεν συμβάλλει στην άσκηση αυτοδιοικητικών πολιτικών που λύνουν
προβλήματα αλλά συντελεί στη συσσώρευση νέων και διαρκώς περισσότερο
δυσεπίλυτων προβλημάτων για πολλούς λόγους από τους οποίους εν προκειμένω
σημειώνουμε τους ακόλουθους: α) Η βαθιά οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση
απαιτεί απλές και ριζοσπαστικές λύσεις
τις οποίες όμως το τοπικό πολιτικό σύστημα δεν έχει την νομιμοποίηση ούτε και
την ικανότητα να τις εφαρμόσει, β) η κατάρρευση του παλιού κομματικού
συστήματος σε συνδυασμό με την συγκεντρωτική αντίληψη των λειτουργούντων
κομματικών σχηματισμών της Αριστεράς
έχει διαμορφώσει ένα μεγάλο κενό διαμεσολάβησης και αντιπροσώπευσης στο
τοπικό πολιτικό σύστημα. γ) η φύση των σύγχρονων μεγάλων τοπικών προβλημάτων
απαιτεί πλέον αξιοποίηση της επιστημονικής και τεχνολογικής τεκμηρίωσης αλλά το
τοπικό πολιτικό και διοικητικό σύστημα δεν έχει τρόπους για την αναζήτηση, την
επιλογή και την αξιοποίηση αυτής της τεκμηρίωσης. δ) Το κενό του ελλείμματος
τεκμηρίωσης των αυτοδιοικητικών πολιτικών αλλά και μηχανισμών ρύθμισης των συγκρουόμενων
συμφερόντων καλύπτεται από την αποδοχή ετεροκαθοριζομένων πολιτικών που
κατασκευάζονται σε κεντρικό επίπεδο ή προωθούνται από τους φορείς ισχυρών
συμφερόντων σε βάρος του τοπικού δημοσίου συμφέροντος. Όλα τα παραπάνω και άλλα πολλά συνθέτουν αυτό
που θα ονομάσουμε κρίση της αυτοδιοικητικής πολιτικής.
Όλα όσα προαναφέρονται είναι κριτήρια με βάση τα
οποία ο πολίτης θα κάνει στις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές τις επιλογές
του; Κατά την άποψή μας όχι. Η ακριβέστερα ναι σε πολύ μικρό βαθμό. Η βαθιά
κοινωνική και οικονομική κρίση έχει αποστεώσει τη δυναμική των τοπικών
κοινωνιών και έχει υπονομεύσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ακόμη και εάν εκλεγούν
δημοτικές ή περιφερειακές αρχές με προοδευτικό και δημιουργικό προσανατολισμό
δεν θα είναι σε θέση να τραβήξουν την κοινωνία μπροστά εάν δεν υπάρξουν
κινήσεις και διεργασίες ουσιαστικής και
πραγματικής συμμετοχής των πολιτών που να βγαίνουν χωρίς διαμεσολάβηση
παραταξιακή, κομματική η συντεχνιακή, μέσα από την ίδια την κοινωνία. Γιαυτό υποστηρίζουμε ότι τα πράγματα δεν θα
αλλάξουν με τις εκλογές, χωρίς να υποτιμούμε την σημασία του προσανατολισμού
των νέων Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών. Τα πράγματα θα αλλάξουν όταν
γεννηθούν και να αναπτυχθούν δομές
πολιτικής δράσης, με παραγωγή πολιτικής, μέσα από την κοινωνία των
πολιτών. Αν δεν ζωντανέψει μία δημιουργική και διεκδικητική κοινωνία των
πολιτών ικανή να δείχνει και να επιβάλει στο τοπικό πολιτικό σύστημα την
κατεύθυνση. Όταν δηλαδή αποκτήσει ουσιαστικό περιεχόμενο η πολιτική εντολή προς
τους αιρετούς και γίνει κατάκτηση των πολιτών η υποχρέωση σε λογοδοσία.
Με αφετηρία τις παραπάνω σκέψεις αξίζει εμείς οι
πολίτες να ενεργοποιήσουμε τις
συλλογικότητές μας, να συνδιαμορφώσουμε πολιτικές κατευθύνσεις και προτάσεις,
να διεκδικήσουμε λύσεις με περιεχόμενο και να ζητήσουμε από τους αιρετούς
να τις ακούσουν, να τις λάβουν υπόψη και
να λογοδοτήσουν για την εφαρμογή τους. Μιλάμε λοιπόν για τις «αυτοδιοικητικές
πολιτικές» που επεξεργάζονται και τεκμηριώνουν οι πολίτες. Μιλάμε για τις
επεξεργασμένες προτάσεις των πολιτών για
τον αναπτυξιακό και χωροταξικό σχεδιασμό, την τοπική οικονομία, τη διαχείριση
του περιβάλλοντος, και τόσα άλλα. Όλα αυτά μπορούν να γίνουν μέσα από τους
φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Σε αυτούς αξίζει να προστεθούν τα «Δίκτυα
Αυτοδιοικητικής Πολιτικής», ομάδες πολιτών που επεξεργάζονται ολοκληρωμένα σχέδια για τους τομείς που τους
ενδιαφέρουν, ομάδες επιστημόνων που δουλεύουν στον τομέα της εξειδίκευσή τους
προσφέροντας στην κοινότητα την τεχνοκρατική τεκμηρίωση, ομάδες πολιτών που
διεκδικούν άμεσα και αδιαμεσολάβητα την προώθηση λύσεων. Ένα δίκτυο ανεξάρτητων
πολιτών που τους ενώνει ο κοινός τόπος της πραγματικής συμμετοχής στην συλλογικότητα της πόλης, δηλαδή η βίωση
του αυθεντικού περιεχομένου της πολιτικής και της δημοκρατίας
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου