Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΒΟΙΑΣ

Συζήτηση με τον Λίνο Τριανταφυλλίδη και τον Νίκο Τράκο 

Η ανάπτυξης της ανατολικής πλευράς της Εύβοιας καταμεσίς στο Αιγαίο και στην γειτονιά της μητροπολιτικής Αττικής αποτελεί μία κρίσιμη πτυχής της γενικής αλλά ανεύρετης έως τώρα ευβοϊκής ανάπτυξης. Το ιστολόγιο αυτό, το "ΕΥΒΟΙΑ 2020" ανοίγει το διάλογο συζητώντας με δύο έμπειρους επιστήμονες που διακρίνονται για τη δημιουργική τους σκέψη και το πλούσιο μελετητικό έργο τους, τον Αρχιτέκτονα- Χωροτάκτη κ. Λίνο Τριανταφυλλίδη και τον Συγκοινωνιολόγο- Πολιτικό Μηχανικό κ. Νίκο Τράκο.

Η Εύβοια περιμένει το τρένο της …. από την εποχή του Τρικούπη

Η Ανατολική Εύβοια παραμένει απομονωμένη, εγκαταλελειμμένη και αναξιοποίητη. Η δημιουργία οδικού και σιδηροδρομικού άξονα που να συνδέει τη Χαλκίδα με το λιμάνι της Κύμης, την δυτική με την ανατολική πλευρά του νησιού  είναι ένα αίτημα που «εκκρεμεί» από την εποχή του Τρικούπη.

Η πρόταση και το όραμα του Χαριλάου Τρικούπη, πέρασαν στην ιστορία. Τότε υπήρχε το κίνητρο της αξιοποίησης του χρυσού της περιοχής  που ήταν ο άνθρακας, σήμερα το διακύβευμα είναι το τέλος της απομόνωσης των κατοίκων και η αξιοποίηση του σύγχρονου χρυσού που είναι η ενέργεια, οι εμπορευματικές μεταφορές και ο τουρισμός.  Κρίνετε αναγκαίο αυτό το έργο σήμερα;

Λίνος Τριανταφυλλίδης

«Τότε υπήρχε σχεδιασμός για την  ευρύτερη ανάπτυξη των σιδηροδρομικών μεταφορών κυρίως, αλλά και των οδικών σε ολόκληρη την Ευρώπη, και  το κίνητρο της αξιοποίησης του λιθάνθρακα της περιοχής, για την εξόρυξη του οποίου, έφθασαν να απασχολούνται  περίπου 7000 εργάτες. Ταυτόχρονα, το  λιμάνι της Κύμης αποτελούσε σταθμό ανεφοδιασμού των πλοίων και ενδιάμεση στάση  όσων από τον Πειραιά ακολουθούσαν την πορεία Βόρεια προς Βόλο και Θεσσαλονίκη αλλά και προς τα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου και της Κωσταντινούπολης. Σήμερα το διακύβευμα  είναι η ανάπτυξη ολόκληρης της ανατολικής πλευράς του Νησιού, αλλά και η ευρύτερη οικονομική ανάπτυξη της γεωγραφικής ενότητας που περιλαμβάνει τη Εύβοια, την Σκύρο, τα νησιά των Βόρειων Σποράδων και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου   

Ο Άξονας Χαλκίδα –Κύμη, προβλέπεται τόσο στον υπερκείμενο χωροταξικό σχεδιασμό, αποτελεί τμήμα του διευρωπαϊκού δικτύου και είναι στην ουσία η κύρια αρτηρία ανάπτυξης». Παράλληλα η ύπαρξη του Πολιτικού αεροδρομίου της Ν.Σκύρου, με καθημερινές αεροπορικές συνδέσεις με το «Ελευθεριος Βενιζέλος» και με αεροδρόμια του εξωτερικού μπορεί να αποτελέσει την ανατολική πύλη εισόδου από την πλευρά του Αιγαίου προς ολόκληρη την Ανατολική Εύβοια, μιας και η απόσταση Σκύρος –Κύμη (35 ν. μίλια ) μπορεί να καλυφθεί ταχύτατα με ένα σύγχρονο πλωτό μέσο. Επί πλέον η Κύμη παρέχει το μοναδικό πλεονέκτημα ότι βρίσκεται στο κέντρο του Αιγαίου, διαθέτει το μεγαλύτερο τεχνητό λιμάνι της Ελλάδος, το οποίο  μπορεί να το προσεγγίσει κανείς οδικά. Από το λιμάνι της Κύμης η απόσταση για το ακριτικό νησί της Χίου είναι 112 ν. μιλια και της Μυτιλήνης 136 ενώ η αντίστοιχες αποστάσεις από τον Πειραιά είναι της τάξεως των 165 η ν. Χίος, 200 ν. μίλια περίπου  η ν. Μυτιλήνη και 152 ν. μίλια η Σμύρνη έναντι 230 από τον Πειραιά. Γίνονται λοιπόν σαφή τα πλεονεκτήματα της ανάπτυξης ενός τέτοιου συγκοινωνιακού άξονα που υποδιπλασιάζει τις αποστάσεις και μπορεί να  συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη του Βόρειου Αιγαίου και στην επικοινωνία  με την Μικρασιατική ακτή.

Νίκος Τράκος

« Όπως οι αρτηρίες τροφοδοτούν την καρδιά με αίμα, έτσι κι οι σιδηροδρομικές αρτηρίες όταν συνδέονται με τα λιμάνια, όπως της Κύμης, τα αεροδρόμια, τις βιομηχανικές περιοχές και αξιοποιούν τις σύγχρονες μεθόδους συνδυασμένων μεταφορών,  τροφοδοτούν την καρδιά της οικονομίας με τη δύναμη του πλούτου των εμπορευματικών μεταφορών. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να γίνει ένα σύγχρονο κέντρο για όλη την Ευρώπη, τόσο στον τομέα των μεταφορών, όσο και στον τομέα της ενέργειας»

Χρονοβόρες μετακινήσεις σε  επικίνδυνους δρόμους

Οι καθυστερήσεις, τα κυκλοφοριακά προβλήματα και η υποβάθμιση της ποιότητας ζωής, που προκαλεί η διέλευση των φορτηγών μέσα από τους οικισμούς  σε συνδυασμό με την επικινδυνότητα του απαρχαιωμένου επαρχιακού οδικού δικτύου εκπέμπουν sos προς τα κέντρα αποφάσεων …που κωφεύουν.

Ο οδικός άξονας Βορρά –Νότου που έχει χαρακτηριστεί ως έργο άμεσης προτεραιότητας, έχει ξεκινήσει αλλά καρκινοβατεί. Ενώ εκπονούνται μελέτες ακινητοποιούνται στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και τα έργα χάσκουν μισοτελειωμένα σαν φαντάσματα. Πώς μπορεί να υλοποιηθεί το έργο, χωρίς χρονοβόρες και δαπανηρές διαδικασίες;

Ο Νίκος Τράκος

 « Ο οδικός άξονας Βορρά- Νότου, Αιδηψός- Χαλκίδα - Κάρυστος, με μικρές τοπικές συνδέσεις, μπορεί να δώσει άμεση και γρήγορη πρόσβαση αλλά να φέρει και την ανάπτυξη στις απομονωμένες και αναξιοποίητες σήμερα παραθαλάσσιες περιοχές της Εύβοιας. Η κατασκευή του  άξονα αυτού θα πρέπει να  χρηματοδοτηθεί από το επόμενο ΕΣΠΑ 2014-2020 καθώς και  από τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία της ατζέντας «Ευρώπη 2020», η οποία επιβάλει την άρση των δυσκολιών πρόσβασης σε δυσπρόσιτες και νησιωτικές περιοχές . Σύμφωνα με την πολιτική της «εδαφικής συνοχής», ο κάθε ευρωπαίος πολίτης πρέπει να έχει τη δυνατότητα και τις ευκαιρίες που δίνει η εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε κάθε ευρωπαϊκή περιφέρεια. Οι συμπληρωματικές μελέτες που απαιτούνται για να ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός και οι οποίες έχουν κολλήσει  τα τελευταία χρόνια στο Ελεγκτικό Συνέδριο, μπορούν άμεσα να  ανατεθούν και να ολοκληρωθούν με σύντομες διαγωνιστικές διαδικασίες που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία » 

Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί το λιμάνι της Κύμης;

Λίνος Τριανταφυλλίδης

« Σήμερα ο Δήμος Κύμης-Αλιβερίου αποτελεί μια εδαφική έκταση που εκτείνεται από τον Ευβοϊκό μέχρι το Αιγαίο με δυνατότητες ανάπτυξης και στους τρεις παραγωγικούς τομείς. Τον Πρωτογενή, με κέντρο την περιοχή του Αυλωναρίου, τον Δευτερογενή με κέντρο το Αλιβέρι που περιλαμβάνει και  το μεγάλο ενεργειακό κέντρο της ΔΕΗ και τον Τριτογενή με κέντρα το Αλιβέρι και την Κύμη που μπορούν και πρέπει να μοιραστούν τις αρμοδιότητες της Διοίκησης μέσα στα πλαίσια της νέας Διοικητικής δομής του "Καλλικράτη" και με δεδομένο, ότι η Κύμη αποτελούσε την πρωτεύουσα Καρυστίας και Σκύρου και η γεωγραφική θέση της ευνοεί την ύπαρξη υπηρεσιών που θα εξυπηρετούν την ανατολική πλευρά του Δήμου και θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην διαχείριση του λιμανιού. Το σημερινό μέγεθος του Δήμου με κατάλληλους χειρισμούς, μπορεί να παράσχει την κρίσιμη αναπτυξιακή μάζα και να αποτελέσει τον κεντρικό πυρήνα για την ανάπτυξη της ευρύτερης  περιοχής». Ιδιαίτερα το Λιμάνι της Κύμης αποτελεί τον πυρήνα της όποιας αναπτυξιακής προσπάθειας της Ανατολικής Εύβοιας. Και λόγω θέσης-βρίσκεται στο μέσον της Ανατολικής Εύβοιας και λόγω μεγέθους. Με τον κατάλληλο προγραμματισμό θα αποτελέσει τον πυρήνα της αναπτυξιακής διαδικασίας για την ευρύτερη περιοχή.

Νίκος Τράκος 

« Ο σιδηροδρομικός και οδικός άξονας Χαλκίδα - Κύμης μήκους περίπου 40 χλμ και μικρού σχετικά κόστους, μπορεί επίσης να υλοποιηθεί με την μέθοδο των ΣΔΙΤ, δηλαδή από τους υποψήφιους επενδυτές που πιθανών να ενδιαφέρονται για την εκμετάλλευση και αξιοποίηση του λιμένα της Κύμης, που δίνει άμεση πρόσβαση στην Μαύρη Θάλασσα και την νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Τουρκία. Παράλληλα μπορεί  να επιτύχει την συντόμευση της διαδρομής Χαλκίδα - Κύμη από 1,5 ώρες που είναι σήμερα σε 20-25 λεπτά προσδίδοντας άλλη αξία στην ευρύτερη περιοχή. Η δημιουργία δε μιας νέας γέφυρας στην Χαλκίδα που να εξυπηρετεί και τον σιδηρόδρομο επιβάλλεται  από τις αυξημένες πλέον κυκλοφοριακές  και μεταφορικές ανάγκες. Έτσι το λιμάνι της Κύμης μέσω της νέας σιδηροδρομικής γραμμής και της νέας γέφυρας θα συνδεθεί με το κύριο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας και τα εμπορεύματα από τη Μαύρη Θάλασσα, τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο θα διοχετεύονται  μέσω Κύμης σε όλη την Ευρώπη.»

Θλιμμένο,  από την εγκατάλειψη, τ’ όμορφο πρόσωπο της Εύβοιας που κοιτά προς το Αιγαίο.

Ποιος δε μαγεύτηκε όταν επισκέφτηκε τις παραλίες της Χιλιαδούς, της Αγίας Άννας, ποιος δεν εκστασιάστηκε από την ομορφιά του τοπίου όταν βρέθηκε στο Πευκί και Ωρεούς. Αυτοί οι προορισμοί, που κάποτε  προκαλούσαν τους λάτρεις του ελεύθερου κάμπινγκ να τους εξερευνήσουν, σήμερα  είναι ξεχασμένοι από τους παραθεριστές οι οποίοι προσμετρούν στις σύντομες αποδράσεις που επιβάλλει η κρίση, το πλεονέκτημα της γρήγορης και οικονομικής πρόσβασης. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού σε ολόκληρη την Εύβοια, που θα αναπτύσσονταν για να  δώσουν μια νέα σημαντική δυναμική …έμειναν ιδέες  που πάγωσαν πριν υλοποιηθούν, όπως και τα όνειρα των νέων που μεταναστεύουν  προκειμένου να επιβιώσουν.

Ο τουρισμός όμως είναι η βαριά βιομηχανία της χώρας και στην περιοχή της Εύβοιας παρατηρούμε ότι όχι μόνο δεν υπάρχει τουριστική ανάπτυξη, αλλά στις αποφάσεις που λαμβάνονται «ξεχνιέται» ότι πρόκειται για το δεύτερο σε μέγεθος νησί στη Ελλάδα και το πέμπτο της Μεσογείου. Ποια θα μπορούσε να είναι η προοπτική τουριστικής ανάπτυξης;

 Λίνος Τριανταφυλλίδης

«Η τουριστική ανάπτυξη  με την παράλληλη  προώθηση των  ποιοτικών προϊόντων του πρωτογενή τομέα που παράγονται σε περιοχές όπως η Εύβοια μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά  την Εθνική  οικονομία. Η Εύβοια μπορεί να στηριχτεί στην ανάπτυξη των ποιοτικών μορφών τόσο του κλασικού (Ήλιος, Θάλασσα, Ακτές)  όσο και των εναλλακτικών μορφών τουρισμού (αγροτουρισμός, οικοτουρισμός, περιπατητικός, φυσιολατρικός, αθλητικός, πολιτιστικός , θρησκευτικός, τουρισμός   της τρίτης ηλικίας,θεραπευτικός, γευσιγνωσίας. Η ανάπτυξη μπορεί να βασιστεί και σε άλλους τομείς εκτός από τις Υδατοκαλλιέργειες και τις Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.»

Νίκος Τράκος 

«Η ανάπτυξη ενός δικτύου τουριστικών λιμένων και μαρινών αλλά και υδατοδρομίων για υδροπλάνα , στις ιδανικές για τον σκοπό αυτό θέσεις του ευβοϊκού (Κάρυστος, Μαρμάρι, Ερέτρια, Χαλκίδα, Λίμνη, Αιδηψός) αλλά και των ανατολικών ακτών της Εύβοιας (Μαντουδι, Κύμη, Σκύρος) που δίνουν άμεση και γρήγορη πρόσβαση στο Αιγαίο , τις Κυκλάδες και τις Σποράδες μπορεί να δώσει στην Εύβοια μεγάλες προοπτικές τουριστικής και οικονομικής ανάπτυξης Οι λιμένες αυτοί, λειτουργώντας με την μορφή κόμβων των δικτύων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του θαλάσσιου και των άλλων μορφών εναλλακτικού τουρισμού «clusters», μπορούν να λειτουργήσουν ως πυλώνες  ανάπτυξης των επιχειρήσεων αυτών. Άλλα μέρη της Ευρώπης όπως οι λίμνες της βόρειας  Ιταλίας έχουν αξιοποιήσει τα παρόμοια φυσικά τους πλεονεκτήματα, αλλά και την δυνατότητα πρόσβασης με τρένα και υδροπλάνα , πολλαπλασιάζοντας την αξία τους στο τουριστικό χρηματιστήριο. Παράλληλα η δημιουργία έργων υποδομής για την υποδοχή και εξυπηρέτηση Κρουζιερόπλοιων στην Κύμη προσδίδει προσθετή δυναμική στην τουριστική αξιοποίηση της Ευβοίας.

Επιπλέον η  Νότια Εύβοια λόγω της άμεσης γειτνίασης της με την Αττική ενδείκνυται για την ανάπτυξη παραθεριστικής κατοικίας αλλά και την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και ασφαλώς για τη δημιουργία τουριστικών μονάδων υψηλών προδιαγραφών.  Στη Βόρεια Εύβοια λόγω των ιαματικών πηγών  θα μπορούσε να αναδειχθεί ως εξαιρετικά σημαντικός προορισμός Ιαματικού τουρισμού και τουρισμού Υγείας, με ξενοδοχειακές υποδομές και εγκαταστάσεις υψηλών προδιαγραφών.

ΑΠ Λίνος Τριανταφυλλίδης

«Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη γενικά είναι η ύπαρξη χρήσεων γης, δηλαδή ο προσδιορισμός περιοχών ανάλογα με την χρήση τους -π.χ Περιοχή κατοικίας,Βιομηχανικές ζώνες κ.ά-  που θα πρέπει να γίνει άμεσα τουλάχιστον για περιοχές επενδυτικού ενδιαφέροντος όπως την Κύμη, την Αιδηψό και την Κάρυστο ώστε να είναι ξεκάθαρο το τοπίο για κάθε ενδιαφερόμενο επενδυτή. Στις δύσκολες αυτές εποχές οφείλουν όλοι να αντιληφθούν ότι δεν έχουν το δικαίωμα να παραμένουν αδρανείς. Ο χρόνος τελειώνει και η παραμονή της περιοχής στη σημερινή στασιμότητα, θα βαραίνει τους ώμους όλων εκείνων που μπορούν να βοηθήσουν και δεν κάνουν όσα πρέπει, με βαριές  επίπτωση στην περιοχή που μαραζώνει, χάνοντας και το ανθρώπινο δυναμικό της αλλά και σε ολόκληρη την Εθνική  Οικονομία.» 

Η καρδιά της Ευβοίας χρειάζεται  βοήθεια για να χτυπήσει δυνατά χαρίζοντας ζωή  στα γραφικά χωριά, στις παραγωγικές πεδιάδες στα θεραπευτικά νερά της Αιδηψού, τις κορυφές της Δίρφυος και της Όχης, στις μοναδικές παραλίες.