ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ, ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ

Άρθρο του Δημήτρη Κατσούλη

Το περιβόητο Νομοσχέδιο για τον Χωροταξικό και Πολεοδομικό Σχεδιασμό  «περνάει» από την Βουλή με τις καθιερωμένες πλέον διαδικασίες του «υπερεπείγοντος»  δηλαδή χωρίς τον στοιχειωδώς επαρκή χρόνο που απαιτείται για να λάβουν γνώση και να διαμορφώσουν άποψη οι Βουλευτές. Ασφαλώς ήταν σε διαβούλευση ως μέρος ενός εκτενέστερου Σχέδιου Νόμου στη διάρκεια του προηγουμένου μηνός  αλλά μεθοδεύτηκε η υποβολή στην Βουλή και η διαδικασία της ψήφισης υπό τον «πέλεκυ» του χρονικού ορίζοντα των «μνημονιακών υποχρεώσεων». Οι έννοιες και πολύ περισσότερο οι διαδικασίες του δημοκρατικού διαλόγου εξακολουθούν να πηγαίνουν περίπατο στο βωμό της εξασφάλισης της δόσης και κυρίως στον βωμό της κατάλυσης του Κράτους Δικαίου και  όλων εκείνων των αναγκαίων σε μία σύγχρονη κοινοβουλευτική δημοκρατία λειτουργιών. Προφανώς και αυτό το νομοσχέδιο  το οποίο το καταλληλότερο από εμάς να το κρίνει Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη (CIDS) (βλ. http://www.cisd.gr/archives/3236) αλλά και πλείστοι επιστημονικοί και  περιβαλλοντικοί φορείς έχουν χαρακτηρίσει ως εργαλείο κατάλυσης κάθε έννοιας ορθολογικού δημοκρατικού σχεδιασμού και ως εργαλείο επιβολής επιχειρηματικών συμφερόντων σε βάρος των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης, θα μετρηθεί στις «μεταρρυθμίσεις» που προχωρά ακάθεκτη η Κυβέρνηση.

Πως άραγε μπορεί να θεωρηθεί μεταρρύθμιση η κατάλυση  ή η αποστροφή σε θεσμικές και διαχειριστικές διαδικασίες που εμπεδώνουν τις σύγχρονες ευρωπαϊκές αξίες της Αειφόρου Ανάπτυξης; που εκμηδενίζουν το πεδίο εφαρμογής της θεμελιώδους ευρωπαϊκής  αρχής για την συμμετοχική περιβαλλοντική διακυβέρνηση; που απαξιώνουν πλήρως το ευρωπαϊκό αυτοδιοικητικό κεκτημένο;

Ασφαλώς η χώρα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις αλλά όχι αυτές που επιχειρεί η σημερινή Κυβέρνηση. Η χώρα χρειάζεται εμπέδωση των αρχών της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης με σεβασμό στην δημοκρατία και την αξία της αειφόρου ανάπτυξης. Η χώρα χρειάζεται μία αποτελεσματικότερη, σύγχρονη και ευέλικτη δημόσια διοίκηση και αντιστοίχως την ισχυρή και αποτελεσματική αυτοδιοίκηση που θα διασφαλίζουν με την λειτουργία τους τον ρυθμιστικό και ελεγκτικό ρόλο του κράτους και της ενεργής και συμμετέχουσας κοινωνίας των πολιτών. Είναι προφανές ότι η χώρα χρειάζεται μία αποτελεσματικότερη και δημοκρατικότερη οργάνωση με την κοινωνία παρούσα και υπεύθυνη, με τους Αυτοδιοικητικούς Θεσμούς και την Δημόσια Διοίκηση θεματοφύλακες του δημοσίου συμφέροντος. Αυτήν την Ελλάδα οι Κυβερνώντες φαίνεται ότι δεν την θέλουν. Προτιμούν το ξέφραγο αμπέλι για  επιχειρηματικά συμφέροντα τα οποία αντί να ελέγχονται ελέγχουν το κεντρικό πολιτικό σύστημα με την βοήθεια των Μέσων Ενημέρωσης. Σήμερα όλα γίνονται πιο ασύδοτα για όσους βάζουν χρήματα  αρκεί να μπορούν να αγοράσουν όσο όσο και να κάνουν ότι θέλουν χωρίς τους περιορισμούς μίας ευνομούμενης δημοκρατικής πολιτείας που προστατεύει  και διασφαλίζει αυτόν τον τόπο για τις επόμενες γενεές. Σε αυτό στοχεύει ο νέος νόμος για τον Χωροταξικό και Πολεοδομικό  Σχεδιασμό που σε λίγες ώρες θα γίνει ένας ακόμη αντιαναπτυξιακός  και αντισυνταγματικός νόμος.

Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι οι Δήμαρχοι και οι Περιφερειάρχες, τα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια δεν θα έχουν κανένα ουσιαστικό λόγο στον καθορισμό των χρήσεων γης;. Μια απλή γνώμη θα εκφράζουν για τα τοπικά και περιφερειακά σχέδια. Ο Υπουργός ΥΠΕΚΑ και ο κάθε άλλος αρμόδιος Υπουργός θα αποφασίζει  για τον τόπο για τον οποίο πριν από λίγες ημέρες οι πολίτες εξέλεξαν τους «τοπικούς άρχοντες». Κατά την λογική της νομοθετούσας κυβερνητικής πλειοψηφίας μόνο ο Υπουργός είναι ικανός να διακρίνει το δημόσιο συμφέρον στην γενική αλλά και στην τοπική του διάσταση!!! Οι αιρετοί εκπρόσωποι του Δήμου και της Περιφέρειας οφείλουν να σωπαίνουν και να συναινούν. Εξάλλου κατά την κρατούσα στα Κυβερνητικά Μίντια θεωρία όταν οι Υπουργοί συνδιαλέγονται με τους ορατούς ή αόρατους επενδυτές  «ιδρώνουν»  για την ανάπτυξη, ενώ οι αυτοδιοικητικοί «διαπλέκονται»!!!.

Σε λίγο καιρό θαρθούν και άλλα. Ο «αιγιαλός», τα «δάση» η απαξίωση της δημόσιας περιουσίας και έπεται συνέχεια. Εάν η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν διαμορφώσει και κυρίως προτάξει την υπεράσπιση του θεσμικού και πολιτικού της ρόλου σε κάθε πεδίο αναπτυξιακής και αειφορικής πολιτικής, εάν δεν σηκώσει ψηλά την σημαία του ευρωπαϊκού αυτοδιοικητικού κεκτημένου θα έχει απαξιώσει η ίδια τη δημοκρατική και συνταγματική της αποστολή, θα έχει παραιτηθεί από όλα όσα οι θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες της πολυεπίπεδης δημοκρατικής διακυβέρνησης της έχουν ορίσει να υπηρετεί. Αξίζει αυτή την «παραίτηση» το τόπος μας;