ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΧΩΡΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ (ΟΧΕ)

Απόσπασμα από: Yπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας- Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων - ΕΣΠΑ,ΣΥΜΦΩΝΟ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ  2014-2020  (Εταιρικό Σύμφωνο για το  Πλαίσιο Ανάπτυξης – ΕΣΠΑ  2014-2020), Αθήνα, Μάιος 2014, σ. 167-168

Κύριοι στόχοι για την προώθηση των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων είναι η  δημιουργία κινητήρων ανάπτυξης των Περιφερειών ή κινητήρων αξιοποίησης κοινών δυνατοτήτων και αντιμετώπισης κοινών προκλήσεων πολυτομεακού χαρακτήρα σε δια- περιφερειακή κλίμακα, η αξιοποίηση τους για τη μέγιστη δυνατή μόχλευση πόρων και τη  μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα των διαθέσιμων δημόσιων πόρων σε χωρικό επίπεδο, και η  σύνδεση σε ενιαίο στρατηγικό ορίζοντα, των παρεμβάσεων που είναι τοπικά αναγκαίες για  την αντιμετώπιση των οξύτερων εκδηλώσεων της κρίσης και αυτών που είναι αναγκαίες για  την καταπολέμηση των παραγόντων που δημιουργούν τις μακροπρόθεσμες στενώσεις.

Ως κύριες προκλήσεις για τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις ορίζονται οι ακόλουθες: • Προώθηση της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας με  τελικό στόχο την επίτευξη απασχόλησης, κοινωνικής συνοχής και διατήρησης των  πόρων

• Παραγωγική ανασύνταξη στις ζώνες εκτεταμένης αποδιάρθρωσης των τοπικών ή  περιφερειακών παραγωγικών συστημάτων.

• Εξισορρόπηση των ενδο-περιφερειακών ανισοτήτων και της μονοκεντρικότητας του ελληνικού οικονομικού και κοινωνικού χώρου, καταπολέμηση της ανοργάνωτης  αστικής διάχυσης και των παραδοσιακών ανισοτήτων που σχετίζονται με τα ειδικά  γεωγραφικά χαρακτηριστικά/ μειονεκτήματα, αντιμετώπιση των δημογραφικών  προκλήσεων και των ειδικών προκλήσεων σε ειδικές ομάδες πληθυσμού, ανάσχεση  στην καταλληλότερη κλίμακα των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής..

Ως Θεματικοί Στόχοι που αφορούν στην εφαρμογή των "Ολοκληρωμένων Χωρικών  Επενδύσεων" εκτός της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, ορίζονται κατά σειρά προτεραιότητας για την τελική επιλογή τους, οι ακόλουθοι:

(ΘΣ3) βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του  γεωργικού τομέα (για το ΕΓΤΑΑ) και του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας  (για το ΕΤΘΑ)·

(ΘΣ6) προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων·

(ΘΣ7) προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και άρση των προβλημάτων σε βασικές  υποδομές δικτύων·

(ΘΣ8) προώθηση της απασχόλησης και υποστήριξη της κινητικότητας της εργασίας,  

και συνοδευτικά, κατά σειρά προτεραιότητας, οι:

 (ΘΣ1) ενίσχυση της έρευνας, της  τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας,

(ΘΣ4) υποστήριξη της μετάβασης προς μια  οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς,

(ΘΣ2)  βελτίωση της πρόσβασης, της χρήσης και της ποιότητας των τεχνολογιών των πληροφοριών  και των επικοινωνιών,

 (ΘΣ5) προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της  πρόληψης και της διαχείρισης κινδύνων.

Οι "Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις" είναι δυνατόν να επεκτείνονται σε μεγαλύτερο  αριθμό Θεματικών Στόχων και Επενδυτικών Προτεραιοτήτων ώστε να καλύπτουν εκείνους  τους τύπους δράσεων που η συγκεκριμένη στρατηγική τεκμηριωμένα θα υποδεικνύει ως  αναγκαίους και κατάλληλους.

Προκρίνεται κατ’ αρχάς η εφαρμογή των "Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων" σε τρεις  κατηγορίες χωρικών τύπων:

• Υποπεριφερειακές περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά και προκλήσεις, όπου την  πρωτοβουλία του σχεδιασμού αναλαμβάνει η Περιφέρεια,

• Δια-περιφερειακές περιοχές με ομοιογενή χαρακτηριστικά και κοινές προκλήσεις, αλλά  και προβλήματα που απαντώνται στις μειονεκτικές γεωγραφικές περιοχές του  ελληνικού χώρου, όπου το σχεδιασμό αναλαμβάνει κεντρικός φορέας ή  διαπεριφερειακό συντονιστικό όργανο,

• Περιοχές επιρροής τομεακών παρεμβάσεων και δράσεων που όμως εντάσσονται σε  ολοκληρωμένη τοπική στρατηγική/ σχέδιο, όπου το σχεδιασμό αναλαμβάνει κεντρικός  φορέας,  ιδιαίτερα αν αυτές ορίζονται συγκεκριμένα στα Περιφερειακά Πλαίσια Χωροταξικού  Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης ή σε τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα.

Οι "Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις" θα χρηματοδοτηθούν μέσω των ΠΕΠ και μέσω πόρων που θα διαθέσουν στις Περιφέρειες –ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά- τα  Επιχειρησιακά Προγράμματα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία». Η επιλογή, έγκριση και χρηματοδότηση των στρατηγικών θα γίνει στο πλαίσιο διαβούλευσης περιφερειακών και εθνικών αρχών, με κριτήρια που θα αφορούν στην καταλληλότητα της στρατηγικής για κάθε "Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση", στη συμβολή τους στην βέλτιστη επίτευξη των  αποτελεσμάτων του Προγράμματος, στη διαχειριστική επάρκεια την τεχνική ετοιμότητα και

την ικανότητα μόχλευσης πόρων του φορέα. Θα τελούν υπό τη διαχειριστική ευθύνη της  Διαχειριστικής Αρχής του ΠΕΠ, με την κατάλληλη συμμετοχή αρχών του τομεακών  προγραμμάτων (στην ως άνω περίπτωση συγχρηματοδότησης) και θα τηρείται  χρηματοδοτικός πίνακας, διακριτός κατά ΕΔΕΤ.