ΕΝΤΕΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΝΕΑ ΕΛΛΑΔΑ (ΙΙ).

Άρθρο του Δημήτρη Ι. Κατσούλη

Πρώην Δημάρχου Αυλώνος Ευβοίας

«Όποιος βλέπει το καινούργιο με τα μάτια του χθες δεν βλέπει προφανώς την ανάγκη και την απαίτηση της κοινωνίας για την Αλλαγή και την Αναγέννηση» είχαμε γράψει σε κάποιο παλιό δημοσίευμά μας. Τώρα η διαπίστωση αυτή είναι όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρη.

Η συγκρότηση μίας συμμαχικής κυβέρνησης, της Κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου,  από τις βασικές πολιτικές παρατάξεις που πρεσβεύουν την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας  από μόνη της δεν σημαίνει τίποτε, απλώς  δημιουργεί κλίμα αισιοδοξίας ικανό όμως και να κρύψει την ικανοποίηση συγκεκριμένων συμφερόντων της διαπλοκής κάτω από την θαλπωρή του πολιτικού συμβιβασμού και της ψευδαίσθησης ότι «άλλαξε ο Μανωλιός και έβαλε τα ρούχα του αλλιώς».

Η συγκρότηση μίας συμμαχικής κυβέρνησης με αποστολή την αναζήτηση διεξόδου για την επιβίωση της Ελλάδας μέσα στην Ευρώπη και συνεπώς για την θεμελίωση της προσδοκίας ότι θα επανέλθουν κάποτε οι ημέρες της ευημερίας για την κοινωνία και μάλιστα τώρα σε στέρεες και παραγωγικές βάσεις,  μπορεί να γίνει και το ορόσημο μίας νέας θεώρησης για την συγκρότηση του πολιτικού συστήματος της νέας Ελλάδας, δηλαδή της Ελλάδας που θα αναγεννηθεί και θα συνεχίσει την πορεία της χωρίς την θεσμική ομηρία του πελατειασμού, του άκρατου λαικισμού και της ασυδοσίας. Για να γίνει αυτό όμως απαιτούνται να ξεκινήσουν οι διεργασίες της  αναγέννησης στους βασικούς πολιτικούς σχηματισμούς.

Στην Νέα Ελλάδα της δημιουργίας και της παραγωγικότητας, στην Νέα Ελλάδα της Ανάπτυξης  καθοριστικό ρόλο θα κληθούν να διαδραματίσουν – εφόσον καταστούν ικανές-οι δυνάμεις  που στοχεύουν στις προοδευτικές ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις γιατί η πραγμάτωση των  μεταρρυθμίσεων αυτών αποτελεί εγγύηση για την οικοδόμηση ενός πολιτικού συστήματος στην υπηρεσία της οργανωμένης δημιουργικής κοινωνίας, στην διαμόρφωση ενός εθνικού κοινωνικού κινήματος για την παραγωγική Ελλάδα, για την ουσιαστική και πραγματική δημοκρατία των πολιτών.  Το μεγάλο στοίχημα είναι η μετεξέλιξη της σημερινής κεντροαριστεράς  σε ένα νέο κίνημα προοδευτικής ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης ικανό να εκφράσει τις κοινωνικές δυνάμεις της  παραγωγής, της εργασίας, της διανόησης και της επιχειρηματικότητας, να εκφράσει το νέο δημοκρατικό διακύβευμα που θεμελιώνεται στην ουσιαστική συμμετοχή του πολίτη στην διαμόρφωση των αποφάσεων, στη διαφάνεια της πολιτικής και της διοίκησης, στην πραγματική λογοδοσία των αντιπροσώπων, στην δίκαιη  κατανομή των φορολογικών υποχρεώσεων, στην υπαγωγή στους κανόνες της δημοκρατίας  της διαφάνειας και της λογοδοσίας όλων των θεσμών της πολιτείας, της κοινωνίας και στην κατάλυση της «μιντιοκρατίας».

Σήμερα η ελληνική κοινωνία και κυρίως ο κόσμος της εργασίας και της μικρής επιχειρηματικότητας στενάζει  κάτω από το βάρος της οικονομικής εξόντωσης, είναι απόλυτα απαισιόδοξος και δίκαια οργισμένος. Όσοι κατανοούν τις αιτίες αυτής της κατάστασης και τους υπεύθυνους  αυτής της εθνικής κατάντιας μπορούν ίσως να μην εξαντλήσουν το περίσσευμα της υπομονής τους όταν διακρίνουν ειλικρινείς προσπάθειες για να αλλάξει πορεία η πατρίδα μας, να μπει τέρμα στον θεσμικό και πολιτικό πολιτισμό  που εξέθρεψε την Ελλάδα της αναξιοπιστίας και του λαϊκισμού, την Ελλάδα της «Μιντιοκρατίας» και της διαφθοράς. Χρειάζονται τώρα την ελπίδα ότι υπάρχει δρόμος Αλλαγής.

Στις μεταρρυθμίσεις που πρέπει άμεσα να αποτελέσουν την βάση ενός προοδευτικού, ριζοσπαστικού μεταρρυθμιστικού κινήματος, κατά την γνώμη μας πρέπει να περιλαμβάνονται:

1.   Μεταρρύθμιση του κεντρικού πολιτικού συστήματος με μείωση του αριθμού των Βουλευτών στους 250 ή 200 και εφαρμογή εκλογικού συστήματος που θα βασίζεται στην αναλογικότητα, την απόλυτη διαφάνεια στις σχέσεις των πολιτικών με τα οικονομικά συμφέροντα, την αναβάθμιση του ρόλου των Βουλευτών και την εξάλειψη όλων των περιττών λειτουργικών διευκολύνσεων που θεωρούνται πλέον προνόμια. Εισαγωγή νέων διαδικασιών διαβούλευσης με τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών και εφαρμογή των θεσμών της λαϊκής συμμετοχής στην νομοθετική λειτουργία. Εκλογίκευση και ορθολογισμός στη διαδικασία του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Υιοθέτηση των κανόνων καλής νομοθέτησης σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ που εφαρμόζεται ήδη σε πολλά αναπτυγμένα κράτη και ορίζει την ποιότητα των νόμων, την απλούστευση των διαδικασιών και την καταπολέμηση της πολυνομίας.
2.  Η  διαμόρφωση ενός νέου και κυρίως απολύτως εφαρμόσιμου και ελεγχόμενου, δια της δημοσιότητας, από την κοινωνία συστήματος «Πόθεν» και «γιατί έσχες» για όλους τους πολιτικούς τόσο του κοινοβουλίου όσο και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Επίσης απόλυτη δημοσιότητα του «Πόθεν και γιατί έσχες» για όλους τους δημόσιους και δικαστικούς λειτουργούς και τους δημοσιογράφους. Αντικειμενικό και αυστηρό σύστημα ελέγχου των δηλώσεων της περιουσιακής κατάστασης όλων των πολιτικών, δημοσίων λειτουργών και δημοσιογράφων.
3.    Αυστηρά μέτρα ανεξαρτησίας του τύπου, ηλεκτρονικού, διαδικτυακού κ.ο.κ. από τους οικονομικούς παράγοντες, τους επιχειρηματίες και τους πολιτικούς. Αυτό σημαίνει  ότι θα μπει οριστικά τέλος στην «Μιντιοκρατία» δηλαδή στην κυριαρχία των οικονομικών συμφερόντων στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και διαμέσου αυτής της κυριαρχίας  την επιβολή των επιλογών τους στο πολιτικό σύστημα και την κοινωνία.
4.  Θεσμική ανασυγκρότηση του Κράτους  με  απονομή των απολύτως αναγκαίων επιτελικών λειτουργιών σε κεντρικό κυβερνητικό επίπεδο και  αποκέντρωση των όλων των εκτελεστικών λειτουργιών σε αποκεντρωμένες κρατικές μονάδες, περιφέρειες και δήμους. Ολιγομελής Κυβέρνηση με ενδεχόμενο ασυμβίβαστο στις λειτουργίες του Υπουργού και του Βουλευτή.
5.  Βελτίωση, συμπλήρωση και επανεκκίνηση του θεσμικού πλαισίου του Προγράμματος «Καλλικράτης», υλοποίηση της λειτουργικής μεταρρύθμισης στους δήμους και της περιφέρειες μέσα από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Καλλικράτης» και ένταξη αυτών των διαδικασιών σε ένα Εθνικό Σχέδιο για την πραγματικά Νέα Αρχιτεκτονική της Πολιτείας  που περιλαμβάνει όλα τα προηγούμενα.
6. Σχεδιασμένη μείωση του δημόσιου τομέα, της δημόσιας διοίκησης με παραχώρηση θεσμικού χώρου στην οργανωμένη κοινωνία των πολιτών και στην κοινωνική και διοικητική ευθύνη των ελεύθερων επαγγελματιών. Η δημόσια διοίκηση αποκτά ρόλο κυρίως ελεγκτικό και κατά περίπτωση επιτελικό και εκτελεστικό
7. Δίκαιη και ριζοσπαστική φορολογική μεταρρύθμιση με οργανωτική αποκέντρωση και κυρίως αποτελεσματικό σύστημα είσπραξης των φόρων. Κυρίως όμως μέσα από την φορολογική μεταρρύθμιση να επιδιωχθεί η εμπέδωση της φορολογικής συνείδησης στους πολίτες.
8.   Οργάνωση του κοινωνικού κράτους με άξονες την κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και της κοινωνική ευθύνη. Με θεσμούς ελέγχου και διαφάνειας κατοχυρώνεται η  αξιοποίηση των διατιθέμενων οικονομικών πόρων, καταλύεται το «κράτος» της διαφθοράς που  κυριαρχεί στις δομές της υγείας, του φαρμάκου, της κοινωνικής ασφάλισης  και  που περιθωριοποιεί ευτελίζοντας την πραγματική κοινωνική φροντίδα.
9.   Πραγματική προστασία του πολίτη, ανεξάρτητα από χρώμα, φύλο ή φυλή, στον χώρο εργασίας,  στην κατοικία, στην πολιτιστική έκφραση. Διαμόρφωση του δημόσιου χώρου ως χώρου ελεύθερης ανάπτυξης μίας  ευνομούμενης πολυπολιτισμικής κοινωνίας. Σύγχρονη και αποτελεσματική αντιεγκληματική πολιτική που θα δίνει ασφάλεια σε μία κοινωνία παραγωγής και δημιουργίας.
10. Επαναπροσδιορισμός της μορφής αλλά και του ρόλου του συνδικαλισμού έτσι ώστε να αποτελεί πραγματικό χώρο διαμόρφωσης, προβολής και διεκδίκησης των συμφερόντων των εργαζομένων και να αναδειχθεί ως ισότιμος συντελεστής των λειτουργιών του κοινωνικού ελέγχου που πρέπει να αναπτύσσονται στο πλαίσιο της οικονομίας, της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος. Ο σύγχρονος συνδικαλισμός πρέπει να κρατήσει την παλιά παράδοση των κοινωνικών αγώνων και να προσαρμοστεί στις σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων και στις σύγχρονες συνθήκες παραγωγής. Είναι κρίσιμο αυτή την στιγμή, αντί να αποκηρύσσουμε τον συνδικαλισμό ταυτίζοντάς τον συλλήβδην με τις «συντεχνίες», όπως  έκαναν και πρόσφατα ορισμένοι «άτεγκτοι μεταρρυθμιστές», να αναζητήσουμε νέους δρόμους και νέες μορφές του συνδικαλισμού χωρίς να «υποσταλεί» η αποστολή του και η αλληλεγγύη και αγωνιστικότητα των εργαζομένων
11. Σχέδιο για την παραγωγική και δημιουργική Ελλάδα. Στο σχέδιο αυτό πρέπει να περιλαμβάνονται οι κατάλληλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις που ενθαρρύνουν, διευκολύνουν και στηρίζουν την νέα επιχειρηματικότητα στους βασικούς τομείς της παραγωγής και κυρίως στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, στην ενέργεια την ναυτιλία και στον ορυκτό πλούτο.  Η Ελλάδα πρέπει να ξαναγίνει παραγωγική χώρα, αυτό είναι η καρδιά του  νέου οράματος για την Ανάπτυξη. Η οργάνωση της οικονομίας να στηρίζεται στον επιχειρηματία, στην επιχείρηση και στη μονάδα της «κοινωνικής οικονομίας» όπου ενδείκνυται η δραστηριότητά της. Η Ελλάδα της εργασίας, της επιχειρηματικότητας και της δημιουργικότητας  είναι ο μοναδικός δρόμος που πρέπει να διαβούμε, αρκεί να τον σχεδιάσουμε, να τον χαράξουμε να τον κατακτήσουμε.

Οι έντεκα προαναφερόμενοι πυλώνες των ριζοσπαστικών μεταρρυθμίσεων για την Νέα Ελλάδα μπορεί και πρέπει να γίνουν το διακύβευμα μιας  προοδευτικής ριζοσπαστικής παράταξης, το διακύβευμα μιας σύγχρονης  προοδευτικής διακυβέρνησης αποτελούν την αναγκαία -αλλά όχι από μόνης της ικανή- συνθήκη για την σύναψη ενός νέου πολιτικού συμβολαίου με τις κοινωνικές δυνάμεις της εργασίας, της παραγωγής, της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας. Ενός  νέου κοινωνικού συμβόλαιου με τον απελπισμένο κόσμο της φτώχιας και της ανεργίας για τον οποίο οφείλει να ανοίξει δρόμους επανένταξης στην εργασία και την βιοτική ευημερία.

Σε αυτό χρειάζεται προσήλωση ακόμη και εάν χρειαστεί να αλλάξουν όλα τα άλλα, τα παλαιά ονόματα, τα παλαιά σύμβολα, τα παλαιά πρόσωπα. Αλλά αυτά αλλάζουν όταν δεν είναι ικανά να πορευτούν στην νέα εποχή που έρχεται και την οποία οφείλουμε να της ανοίξουμε τον δρόμο. Οι μέρες που έρχονται θα το δείξουν.