ΤΟ ΔΙΑΚΥΒΕΥΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

 Άρθρο του Δημήτρη Κατσούλη

τ. Δημάρχου Αυλώνος Ευβοίας

Οι δηλώσεις  του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC (http://www.cnbc.com/id/47371418 )   και στο πρακτορείο Associated Press  σχετικά με την θέση του για παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη, δηλαδή για επιμονή στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας  είναι σημαντική διότι αποσαφηνίζει το πολιτικό μήνυμα που εξέπεμψε και το μήνυμα που έλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ από τις εκλογές της 6ης Μαίου 2012. Είναι καιρός όμως αυτή η διασαφήνιση να πάρει την μορφή καθαρής στρατηγικής και προγραμματικής κατεύθυνσης και στο εσωτερικό του ιδίου του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και της χώρας.

Το επόμενο θέμα είναι η σαφής τοποθέτηση γύρω από την αντίθεση: μνημόνιο- αντιμνημόνιο. Πρέπει να γίνει κατανοητό στους πολίτες ότι με τον όρο «μνημόνιο» εννοούμε την δέσμη μέτρων και υποχρεώσεων που ανέλαβε η χώρα έναντι των δανειστών της για να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους και κατά δεύτερο λόγο τους όποιους αναπτυξιακούς στόχους επιβάλλει η δανειακή σύμβαση. Άρα το μνημόνιο είναι μία δέσμη υποχρεώσεων. Στο μέτρο που η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη επιτάσσει μέτρα για την ανάπτυξη αλλά και την μείωση του δημοσίου ελλείμματος πάντα κάποια δέσμη υποχρεώσεων πρέπει να υπάρξει. Συνεπώς εκείνο που πρέπει να αλλάξει είναι το περιεχόμενο αλλά και ο προσανατολισμός του μνημονίου. Δηλαδή ένα νέο εντελώς διαφορετικό, ας μου επιτραπεί ο όρος, «αναπτυξιακό μνημόνιο».

 Είναι τώρα όμως η ώρα να διαμορφωθεί ένα εθνικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων με στόχο την υπέρβαση των όρων του συγκεκριμένου μνημονίου και την προγραμματική  - προοδευτική θα προσθέσουμε- απάντηση της Ελλάδας στον στόχο της παραμονής στην ευρωζώνη αλλά και της μετεξέλιξής της σε ισχυρό ευρωπαϊκό κράτος σε δημοκρατική και δημιουργική κοινωνία. Αυτό είναι αυτή την στιγμή το μέγα διακύβευμα για το οποίο όλοι οι κομματικοί σχηματισμοί πρέπει να καταθέσουν προτάσεις και λύσεις. Τα κυρίαρχα στην εκλογική σκηνή, διλήμματα εκβιαστικά ή μη, δυστυχώς εκπέμπουν  τις παραδοσιακές προσλαμβάνουσες ενός πολιτικού και κομματικού συστήματος που έχει χρεοκοπήσει, ανεξάρτητα έαν ορισμένοι σχηματισμοί επιβιώνουν ποσοτικά πίσω από την εύκολη γραμμή του λαϊκισμού, της δημαγωγίας και της ενίσχυσης των παρασιτικών αντανακλαστικών της ελληνικής κοινωνίας, αυτής στην οποία οικοδομήθηκε το μεταπολιτευτικό σαθρό οικοδόμημα της διαφθοράς. Με άλλα λόγια στο παραβάν της αντιμνημονιακής ρητορείας δεν μπορεί να κρύβεται η ανοχή ή και η συνηγορία όλων των παρασιτικών δομών του κράτους και της κοινωνίας που εξέθρεψε και τελικά ταυτίστηκε με την διαδρομή της "παπανδρεϊκής" κεντροαριστεράς. Στο προσκήνιο του αγώνα για την απαλλαγή από το αντιαναπτυξιακό μνημόνιο που διαλύει την κοινωνία η αριστερά της ευθύνης οφείλει να προτάξει ένα εθνικό προοδευτικό σχέδιο ανασυγκρότησης της χώρας με σαφή, πεντακάθαρα χαρακτηριστικά, με σύγχρονες και ριζοσπαστικές αρχές, με ηθικές αξίες που τις αγνοεί ή τις καταρρακώνει το κράτος της διαφθοράς, με δύναμη στους δημοκρατικούς συμμετοχικούς θεσμούς, με νέο δυναμικό παραγωγικό μοντέλο, με ανοικτή και αλληλέγγυα κοινωνία.

Σωστά στην προαναφερόμενη συνέντευξη φέρεται ότι ο Αλέξης Τσίπρας να δήλωσε ότι «Διαφωνώ πλήρως με αυτό που λέμε καρδιά του μνημονίου. Περισσότερη λιτότητα θα μας κάνει τριτοκοσμική χώρα μέσα στην ΕΕ» και συμπλήρωσε «Το μέλλον της Ευρώπης και όλου του κόσμου δεν είναι η βάρβαρη λιτότητα». Αυτή ακριβώς είναι και  εκφρασμένη συνθετικά βούληση της μεγάλης πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος. Όχι στη λιτότητα. Πρέπει όμως να υπογραμμίσουμε ότι η λιτότητα επιβάλλεται πολιτικά από την κρατούσα ηγεσία της ευρωζώνης αλλά αποκτά περιεχόμενο και όταν ακόμη βγούμε από την επιτροπεία της ευρωζώνης, δηλαδή όταν βγούμε από το ευρώ. Τότε θα είναι αναπόφευκτη. Συνεπώς το «Όχι στην λιτότητα» σημαίνει όχι σε μέτρα λιτότητας που ενισχύουν την ύφεση, διαλύουν την οικονομία και την κοινωνία, δεν οδηγούν σε ανάπτυξη και δεν σημαίνει επιστροφή στην έτσι και αλλιώς δανεική ευμάρεια και την σπατάλη.

Με άλλα λόγια, θέλουμε να επισημάνουμε ότι είτε παραμείνουμε στην ζώνη του ευρώ, όπως κατά την γνώμη μας πρέπει να γίνει, είτε εξέλθουμε για ένα ταξίδι στο άγνωστο οφείλουμε να έχουμε ξεκαθαρίσει ότι μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας θα υπάρξουν, κοινωνικά δίκαια όμως και σε βαθμό που δεν αφυδατώνουν τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να γυρίσουμε στο 2009 ούτε πολύ περισσότερο στην «δανεική» ευμάρεια των προηγουμένων χρόνων. Αυτό επίσης δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει δρόμος για μία νέα αναπτυξιακή ευμάρεια της χώρας  αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτός ο δρόμος  προϋποθέτει μία Άλλη Ελλάδα, παραγωγική, δημιουργική, κοινωνικά δίκαιη και δημοκρατικά ισχυρή.

Γιαυτή την Ελλάδα οι δυνάμεις της Αριστεράς που καλούνται να αναλάβουν κυβερνητικό ρόλο πρέπει να έχουν, να καταθέσουν και εν συνεχεία να υλοποιήσουν ένα προοδευτικό στρατηγικό σχέδιο. Ένα προοδευτικό σχέδιο διακυβέρνησης. Κακά τα ψέματα, ιδέες, κατευθύνσεις ή και ιδεοληψίες διαθέτουν αλλά ολοκληρωμένο σχέδιο προοδευτικής διακυβέρνησης δεν έχουν. Είναι καιρός αυτό να υπάρξει.

Κατά την άποψή μας, το σχέδιο διακυβέρνησης πρέπει να είναι ολοκληρωμένο, ρεαλιστικό και κυρίως ανατρεπτικό. Να μεταβάλλει παραδοχές εμπεδωμένες για χρόνια στους θεσμούς και την κοινωνία. Να υπηρετεί αρχές και αξίες, να εμπεδώνει μία άλλη, βαθιά συμμετοχική και δημοκρατική σχέση με την κοινωνία των πολιτών και τις δυνάμεις της εργασίας της παραγωγής και της επιχειρηματικότητας. Το πρόγραμμα αυτό πρέπει να ξεπερνά ακόμη και τις παραδοσιακές ιδεοληψίες της αριστεράς για την έκταση του κράτους και τον κρατισμό, για την παρεμβατικότητα στην οικονομία και  την αγορά. Πρέπει όλα να ειδωθούν με νέα ματιά ανοίγοντας τους ορίζοντες των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας.

Ο δρόμος δεν είναι εύκολος και χωρίς αναταράξεις. Είναι ιδιαίτερα δύσβατος γιατί εκτός από τους εξωτερικούς αντιπάλους πρέπει να αντιμετωπιστεί και  ίδιος ο «εαυτός» και αυτός είναι ο σκληρότερος αντίπαλος.

Τέλος, επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο ως φάρσα, τρέφουν  «άδειες» ελπίδες όσοι φαντάζονται την επανάληψη των σχημάτων, των ηγεμονισμών και των «παιχνίων» της μεταπολίτευσης. Εάν έτσι πιστεύουν και ελπίζουν δεν έχουν κατανοήσει ότι αυτά όλα έχουν ρίξει το καράβι της χώρας στα βράχια. Νέα πρότυπα, ήθη και δρόμους έχει ανάγκη ο τόπος. Αυτά πρέπει να του παράσχει η αριστερά της ευθύνης, της ανάπτυξης και της δημοκρατίας.

Εν κατακλείδι, επειδή πολλά είναι θολά και δυσνόητα,  κατατίθεται και μία ακόμη απορία. Ο δρόμος που από τις φερόμενες ως ευρωπαϊκές δυνάμεις της ελληνικής αριστεράς και κεντροαριστεράς διατείνεται ως άλλος δρόμος για την Ελλάδα στην Ευρώπη έχει ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με τον λαϊκισμό, τον κρατισμό, τον κομματικό επαγγελματισμό και κυρίως την θεμελιωμένη σε όλα αυτά διαφθορά που απομυζά κάθε δημιουργική προοπτική της κοινωνίας; Δεν αρκεί η αυτονόητη κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών. Τα λαμόγια δεν περιορίζονται στην κεντρική εξουσία αλλά διαχέουν τον κορμό του συστήματος διαπλοκής σε όλη την γεωγραφία του πολιτικού κόσμου και των διοικητικών μηχανισμών. Άρα το θέμα δεν είναι μόνο το μνημόνιο και η λιτότητα. Το θέμα είναι τι κράτος, τι κοινωνία και κυρίως τι δημοκρατία θέλουμε. Αλλά σε κάθε περίπτωση τα θέματα είναι πολλά.