ΘΕΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2014-2020. ΜΕΡΟΣ 3ο

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Με βάση τα δεδομένα της Ελλάδας, έχουν καθοριστική σημασία ορισμένες σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, και ιδίως η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, με στόχο τη δημιουργία ενός υγιούς, σταθερού και φιλικού περιβάλλοντος που ευνοεί τις επενδύσεις. Αυτές αποτελούν επίσης και βασικές προϋποθέσεις, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε σχέση με τη διασυνοριακή συνεργασία, για την επιτυχή εφαρμογή των ταμείων του ΚΠΣ, η οποία μπορεί να έχει μόνο βέλτιστο αντίκτυπο, εφόσον υπάρχει το κατάλληλο πολιτικό, νομικό και διοικητικό πλαίσιο.

Συνεπώς, ο νέος κανονισμός κοινών διατάξεων (ΚΚΔ) θα ορίζει εκ των προτέρων όρους που αποτελούν προαπαιτούμενα για την αποτελεσματική χρήση των ταμείων της ΕΕ, τα οποία θα πρέπει να έχουν εκπληρωθεί κατά την έγκριση ενός προγράμματος. Η Επιτροπή θα εξετάζει επίσημα τη συνεκτικότητα και επάρκεια των πληροφοριών που παρέχει η Ελλάδα στο πλαίσιο της εκτίμησής της για τη συμφωνία εταιρικής σχέσης και τα προγράμματα.

Εάν δεν πληρούνται οι εκ των προτέρων όροι κατά τον χρόνο υποβολής της συμφωνίας εταιρικής σχέσης στην Επιτροπή, η Ελλάδα θα πρέπει να καθορίσει ένα σύνολο μέτρων που θα ληφθούν σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και χρονοδιάγραμμα εφαρμογής τους. Πρέπει να πληρούνται όλοι οι εκ των προτέρων όροι μέχρι τη συμφωνηθείσα προθεσμία, και το αργότερο εντός δύο ετών από την έγκριση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης ή έως την 31η Δεκεμβρίου 2016. Οι λεπτομερείς δράσεις που συνδέονται με την εκπλήρωση των όρων θα καθορίζονται στα σχετικά επιχειρησιακά προγράμματα.

Πρέπει να πληρούνται οι ακόλουθοι όροι:

 Διοικητική μεταρρύθμιση και αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης: πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή στρατηγική για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της μεταρρύθμισης της δημόσιας διοίκησης. Απλούστευση της τρέχουσας εφαρμογής για την επιτυχή εφαρμογή των ταμείων του ΚΠΣ.

 Πρόσβαση στην απασχόληση ατόμων που ζητούν εργασία, ιδίως νέων και ανενεργών ατόμων: 1) πρέπει να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση και τους γενικούς προσανατολισμούς για τις οικονομικές πολιτικές των κρατών μελών και της Ένωσης αναφορικά με τη δημιουργία συνθηκών που συμβάλλουν στη δημιουργία απασχόλησης, 2) πρέπει να εφαρμοστεί ολοκληρωμένη στρατηγική για χωρίς αποκλεισμούς στήριξη της δημιουργίας επιχειρήσεων, σύμφωνα με την πράξη για τις μικρές επιχειρήσεις και τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση και τους γενικούς προσανατολισμούς για τις οικονομικές πολιτικές της Ελλάδας και της Ένωσης αναφορικά με τη δημιουργία συνθηκών που συμβάλλουν στη δημιουργία απασχόλησης, 3) πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να ενισχυθούν οι οργανισμοί για την αγορά εργασίας, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση.

 Πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή εθνική ή περιφερειακή στρατηγική για την καινοτομία που θα βασίζεται στην ευφυή εξειδίκευση και θα περιγράφει τα μέτρα για την  ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων στην Ε&ΤΑ και θα αναφέρει την κοστολόγηση και τους προϋπολογισμούς. Μια στρατηγική ευφυούς εξειδίκευσης θα πρέπει να έχει κομβικό ρόλο στην ανάπτυξη νέων συνεργατικών σχηματισμών, κόμβων και τομέων καινοτομίας και ανάπτυξης επιχειρήσεων με βάση τα περιφερειακά χαρακτηριστικά και τις ικανότητες. Θα πρέπει επίσης να διευκρινίζει τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες (που θα επανενεργοποιήσουν την οικονομία) και τις μακροπρόθεσμες επενδυτικές ανάγκες (για την προώθηση μιας εξωστρεφούς οικονομίας).

 Άρση των κανονιστικών και διοικητικών φραγμών για την αποτελεσματική εφαρμογή της πράξης για τις μικρές επιχειρήσεις (Small Business Act).

 Εκπαίδευση: πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή ολοκληρωμένη στρατηγική για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου (ΠΕΣ), σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2011 όσον αφορά τις πολιτικές για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, η οποία θα πρέπει να περιέχει σαφείς,  συγκεκριμένους και μετρήσιμους στόχους και σημεία αναφοράς για κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης και ομάδα ηλικιών, με χρονοδιαγράμματα εφαρμογής και εργαλεία για την παρακολούθηση της προόδου. Πρέπει επίσης να εφαρμοστεί και στρατηγική για τη μεταφορά πόρων και ευκαιριών στις πιο μειονεκτικές περιοχές με ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των εδαφικών ανισοτήτων.

 Ενεργητική ένταξη/υγεία: 1) ύπαρξη και εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για τη μείωση της φτώχειας, σύμφωνα με τη σύσταση της Επιτροπής της 3ης Οκτωβρίου 2008 για την ενεργητική ένταξη ατόμων αποκλεισμένων από την αγορά εργασίας και τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση, 2) εφαρμογή εθνικής στρατηγικής για την ένταξη των ρομά, σύμφωνα με το πλαίσιο της ΕΕ για τις εθνικές στρατηγικές ένταξης των ρομά, 3) εφαρμογή εθνικής περιφερειακής στρατηγικής για ποιοτικές  υπηρεσίες υγείας που διασφαλίζουν την υγεία και την οικονομική βιωσιμότητα.

 Στρατηγική ψηφιακής ανάπτυξης και εθνικό σχέδιο πρόσβασης νέας γενιάς (ΠΝΓ).

 Όσον αφορά την αλιεία και την αγροτική ανάπτυξη, πρέπει να ληφθούν ειδικά μέτρα για τη διασφάλιση της διοικητικής αποτελεσματικότητας, ώστε να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των ταμείων της ΕΕ. Η Ελλάδα επίσης πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη βελτίωση της συλλογής δεδομένων για τη διαχείριση της αλιείας και την εφαρμογή ενός ευρωπαϊκού συστήματος ελέγχου και επιβολής της εφαρμογής. Η Ελλάδα πρέπει επίσης να εκπονήσει πολυετές στρατηγικό πλαίσιο για την υδατοκαλλιέργεια.

 Πλήρης εφαρμογή το περιβαλλοντικού κεκτημένου της ΕΕ. Ειδικότερα, είναι αναγκαίο να καταρτιστεί χάρτης πορείας για την αποτελεσματική εφαρμογή και τήρηση του περιβαλλοντικού «κεκτημένου» της ΕΕ στον τομέα των υδάτινων πόρων,  των λυμάτων και στερεών αποβλήτων.

 Έγκριση τιμολογιακής πολιτικής για τη χρήση υδάτινων πόρων.

 Εκ των προτέρων όρος για τις κρατικές ενισχύσεις: η Ελλάδα πρέπει να υποβάλει στην Επιτροπή εκτίμηση σχετικά με την τήρηση του όρου όσον αφορά την ύπαρξη ανεξάρτητου φορέα ή αρχής που συντονίζει ζητήματα κρατικών ενισχύσεων, ο οποίος πρέπει να διαθέτει τους αναγκαίους πόρους ειδικού προορισμού (προϋπολογισμό, ειδικευμένο προσωπικό). Η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να διαθέτει κεντρικό μητρώο κρατικών ενισχύσεων.

ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΔΑΦΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

Για να υπάρξουν αποτελεσματικές λύσεις σε πολλούς τομείς ανάπτυξης απαιτείται μια συνεταιριστική προσέγγιση των προκλήσεων και ευκαιριών σε διασυνοριακό επίπεδο για την ανταλλαγή εμπειριών.

Η Ελλάδα θα μπορούσε, συνεπώς, να ωφεληθεί από τη συνεργασία μέσω των προγραμμάτων της ΕΕΣ στους ακόλουθους τομείς:

1. Ενίσχυση της έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και καινοτομίας, ιδίως με άμεση επικοινωνία και συνδέσεις μεταξύ των ερευνητικών και επιχειρηματικών κοινοτήτων, ιδίως στα βόρεια σύνορα.

2. Προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της επάρκειας των πόρων.

3. Προώθηση βιώσιμων μεταφορών και άρση των εμποδίων σε βασική υποδομή δικτύων (π.χ. ολοκλήρωση των κάθετων αξόνων του της Εγνατίας οδού, τα ΔΕΔ-Μ,  ιδίως η διασυνδεσιμότητα με τις γειτονικές περιοχές και οι θαλάσσιες συνδέσεις).  Στήριξη του εκσυγχρονισμού της τελωνειακής υποδομής, του εξοπλισμού και των συστημάτων της ΕΕ καθώς και δημιουργία διοικητικής ικανότητας, κατά περίπτωση.  Βελτίωση των διακρατικών και διασυνοριακών ζητημάτων διακυβέρνησης σε σχέση με το διασυνοριακό έγκλημα και την ασφάλεια, περιλαμβανομένης της χρηματοδότησης για τη δημιουργία ικανοτήτων στα τελωνειακά συστήματα.

4. Διάδοση καινοτόμων τεχνολογιών και τεχνογνωσίας· ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας μεταξύ δημόσιων αρχών και φορέων οικονομικής ανάπτυξης·  προστασία και ανάπτυξη φυσικών πόρων και κληρονομιάς· προώθηση ανανεώσιμης ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης· μείωση των κινδύνων για τη ναυσιπλοΐα και βελτίωση της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και της ασφάλειας στη Μεσόγειο Θάλασσα· και βελτίωση της πρόσβασης στη θάλασσα και τους τοπικούς λιμένες μέσω της χρήσης λύσεων διατροπικών μεταφορών.

5. Αντιμετώπιση των αδυναμιών του τουριστικού προϊόντος μέσω της συνεργασίας με άλλες μεσογειακές χώρες·

6. Βελτίωση του δυναμικού της γαλάζιας οικονομίας και δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης και νέων θέσεων απασχόλησης στους τομείς της ναυσιπλοΐας, όπως η ανάπτυξη θαλάσσιου και παράκτιου τουρισμού.

7. Βελτίωση της συνοχής, του συντονισμού και της εναρμόνισης των πολιτικών και των μέσων που έχουν επίπτωση την θαλάσσια οικονομία. Η συνεργασία πρέπει να εστιάζεται στη γνώση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την ολοκληρωμένη θαλάσσια επιτήρηση.

Οι στόχοι των μελλοντικών προγραμμάτων των ταμείων του ΚΠΣ πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις προτεραιότητες μιας πιθανής θαλάσσιας στρατηγικής για την Αδριατική Θάλασσα και το Ιόνιο Πέλαγος. Η Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία θα πρέπει να αποσκοπεί στη βελτίωση της συνοχής, του συντονισμού και της εναρμόνισης των πολιτικών και μέσων που έχουν επίπτωση τη θαλάσσια οικονομία και στην καλύτερη ένταξη της Ελλάδας σε σχέση π.χ. με την ανάπτυξη βασικών συνδέσεων στη Μεσόγειο.